Evaluation of the current condition of road border ports in the eastern region of Mongolia

Abstract

With the expansion of regional cooperation, there is a need for Mongolia to expand trade circulation, increase transportation, and connect the border port with the transport infrastructure. The development and expansion of ports are important for local development, the social economy of Mongolia and the entire region, and is the main driving force for trade, tourism, and employment. It is essential to study and identify the ports that will benefit the national, regional and local socio-economic development in the long and medium term from the point of view of economic geography. Therefore, this research aimed to study the current condition of the border ports in the eastern region of Mongolia and determine the port that plays a key role in the socio-economic development in the region. In this study, the current conditions of 6 ports in the eastern road were assessed using 12 criteria in 8 groups by employing the Analytical Hierarchy Process method. Based on the assessment of 6 ports located in the eastern region, Ereentsav and Bichigt ports received a high rating with a 2.09 index and 1.96 index respectively. These ports have good conditions for regional cooperation, foreign trade and turnover, and passenger traffic. Based on the above research methods, it is possible to identify and prioritize the ports that need to be developed in Mongolia.   Монгол улсын зүүн бүсийн авто замын хилийн боомтуудын өнөөгийн нөхцөлийн үнэлгээ   Бүс нутгийн хамтын ажиллагаа өргөжиж буй өнөө үед Монгол Улсын хувьд худалдааны эргэлтийг өргөжүүлэх, тээвэрлэлтийг нэмэгдүүлэхэд, хилийн боомтыг хөгжүүлэхэд тээврийн дэд бүтцээр холбох шаардлага үүсэж байна. Боомтуудыг хөгжүүлэх, өргөжүүлэх нь Монгол улсын болон бүс, орон нутгийн нийгэм эдийн засагт чухал ач холбогдолтой ба худалдаа, аялал жуулчлал, аж үйлдвэрлэл, хөдөлмөр эрхлэлтэд гол хөдөлгөгч хүч болдог. Монгол улсын хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулж буй хилийн боомтоос урт, дунд хугацаандаа Үндэсний болон бүс, орон нутгийн нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд голлох үүрэгтэй, үр өгөөжтэй байх боомтуудыг эдийн засгийн газарзүйн үүднээс судлан тодорхойлж, тэргүүн ээлжид хөгжүүлэх нь нэн чухал байна. Иймд энэхүү судалгаагаар Монгол улсын зүүн бүсийн хилийн боомтуудын өнөөгийн нөхцөлийг судалж бүсийн нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд голлох үүрэг бүхий боомтыг тодорхойлохыг зорьсон. Судалгааны хүрээнд зүүн бүсийн авто замын 6 боомтод 8 бүлгийн 12  шалгуур үзүүлэлтүүдийг ашиглан, Шатлан эрэмбэлэх аналитик аргаар өнөөгийн нөхцөлийн үнэлгээ хийсэн. Зүүн бүсэд орших 6 боомтуудад үнэлгээ хийхэд Эрээнцав боомт 2.09 индексээр Бичигт боомт 1.96 индексээр буюу өндөр үнэлгээ авч байна. Тус боомтын хувьд бүс нутгийн хамтын ажиллагаа, гадаад худалдааны эргэлт, зорчигч тээврийн хөдөлгөөн зэрэг сайн нөхцөлтэй байна. Дээрх судалгааны арга аргачлалд тулгуурлан Монгол улсын хэмжээнд тэргүүн ээлжид хөгжүүлэх хэрэгцээтэй боомтуудыг тодорхойлох боломжтой юм.     Түлхүүр үгс: Хилийн боомт, Бүс нутгийн нийгэм, эдийн засгийн хөгжил, Боомтын эдийн засгийн төрөлжилт, Боомтын газарзүй