Costume of a noble woman from the 14th century burial 6 Nogoon Gozgor burial ground

Abstract

This study examines the textile assemblage from Burial 6 at Nogoon Gozgor 1 (Northern Khuvsgul), comprising complete and fragmentary elements of elite Mongol women’s costume: undergarments (shirt and pants), detachable embroidered cuffs, and two nasij fabric robes (one with four-clawed dragons, the other with phoenixes and peonies featuring distinctive coupon stripes along the shoulders). The boqtaq headdress complex includes: silk coverings for the birch-bark frame, a textile base for the frame, three caps (a basic winged type plus two over-caps, one with fur lining), and three rear lappet—the first archaeological specimens of this element. The combination of four-clawed dragon motifs and the boqtaq’s height confirms her highest-ranking non-imperial status, reflecting strict adherence to Yuan sumptuary codes. of exceptional significance are the two whole-woven collars: one with a miscellaneous treasure patterns and another with a zigzag motif, both exemplifying rare Yuan-era workshop textiles documented in the Yongle Dadian. This complete ensemble provides insight into the attire of a married noblewoman, whose age was 16-18 years. A radiocarbon date was obtained from the woman’s tooth. It corresponds to the 14th century.

Ногоон Гозгор дурсгалын 6-р булшнаас илэрсэн 14-р зууны язгууртан эмэгтэйн хувцас

Хураангуй. Энэхүү өгүүлэл нь Ногоон Гозгор 1 (Хөвсгөлийн хойд хэсэг) эртний оршуулгын газрын 6-р булшнаас илэрсэн нэхмэл эдлэлийн иж бүрдэл буюу монгол язгууртан эмэгтэйн хувцасны бүрэн болон хэсэгчилсэн элементүүд болох дотуур хувцас (цамц, өмд), салгадаг хатгамал ханцуйвч, хоёр даавуун (лампас) дээл (нэг нь дөрвөн хумстай луутай, нөгөө нь галт шувууны дүрслэлтэй) зэрэг нэхмэл эдлэлийн судалгаанд зориулагдав. Богтаг малгайн иж бүрдэлд: үйсэн хатуулгын торгон бүрээс, хатуулгад зориулсан нэхмэл даавуу болон гурван ширхэг толгойн өмсгөл (далавч хэлбэрийн шанаавч, түүнээс гадна хоёр ширхэг толгойн өмсгөл, тэдгээрийн нэг нь үслэг доторлогоотой), гурван ширхэг далавч маягийн шилэвч зэрэг багтана. Далавч хэлбэрийн шилэвч нь толгойн өмсгөлийн энэ төрлийн элементийн археологийн анхны олдворууд болж байна. Дөрвөн хумстай лууны дүрслэл болон өндөр оройтой богтгийн хэлбэр нь эзнийхээ язгууртан зэрэглэлийг гэрчилж, Юань гүрний хатуу чанд дүрэм, журмыг мөрдсөн болохыг харуулна. Эдгээрээс гадна олон өнгийн хээтэй бүтэн нэхмэл даавуугаар хийсэн хоёр ширхэг зах чухал ач холбогдолтой бөгөөд нэг нь “төрөл бүрийн эрдэнэс” агуулсан хээтэй, нөгөө нь зигзаг хээтэй юм. Эдгээр нь Юнлэ-Дадяньд тэмдэглэсэн Юанийн үеийн урчуудын ховор чамин нэхмэл эдлэлийн төлөөлөл болж буйгаараа онцлогтой. Энэхүү иж бүрдэл нь 16-18 насны гэрлэсэн язгууртан эмэгтэйн хувцаслалтын талаарх ойлголтыг өгөх ба эмэгтэйн шүдний дээжийн радиокарбоны шинжилгээний үр дүнд XIV зуунд холбогдохыг тодорхойлжээ.

Түлхүүр үг. археологийн нэхмэл эдлэл, дундад зууны нүүдэлчид, богтаг, Монголын эзэнт гүрэн, Алтан ордны улс, торгон богтаг малгай, дээл.