МОНГОЛ АЛТАЙН ХАР АЗАРГЫН НУРУУ

Abstract

Монгол Алтайн уулт тогтолцоог бүрэлдүүлж байгаа томоохон нуруудын  физик газарзүйн тодорхойлолт ховор юм. Монгол Алтайн уулт тогтолцоо  Говь Алтайн нурууны хил заагийн асуудлыг хєндсєн судлаачид Хар Азаргын  нурууг Говийн Алтайд оруулсан нь бий. Монгол Алтайн уулт тогтолцоонд Хар Азаргын нуруу нь уул зүйн байршлын хувьд гол нуруу болж байгаа учраас,  мєн энэ нуруунаас салбарласан уул нуруу байдаггүй тул энэ нурууг Монгол  Алтайн гол нуруу гэж үзэж байгаа юм. Тэгээд ч Хар Азаргын нуруу нь хурдас  чулуулаг, гадаргын хэв шинж,хэлбэр, элементүүд, элэгдэл хуримтлалын  хэлбэрүүд, уулсын хажуу, хэрчигдэл, нас, ландшафтын хувьд Монгол Алтайн  нурууны дундаж єндєр уулстай адилхан юм.

Khar Azarga Mountain Range of the Mongolian Altai

The Khar Azarga mountain separately located to the North Shargiin Gobi, Khaliun’s valley, from South differentiated by mountain Tayan among the moun­tains in wide valley, to the East from branch mountains Burkhan Buudai’s to Tsagaan river valley, to the mountains West from Khan Jargalant’s separated by Tsangilakh river valley. Located between two river Tsagaan River and river Tsangilakh through Mongol Altai Mountain.

It is located in average at 2500-3100 meters above the sea level from west to the last over 70 kms stretched and most widely area is near the Bayan-Ondor ovoo 26 kms wide, most narrow area is river Bor side is 10 kms. The highest peak is Kharuul khad which is 3112,0 meters high above the sea level. The mountain Khar Azarga is the real main mountain of the Mongol Altai. The general appear­ance of mountain is consisted of only one main mountain range. The relief of mountain and peak of a mountain is mostly cupola or plane shaped because of in longest time weathered by wind and water.

DOI: http://dx.doi.org/10.5564/pmas.v0i1.55

Proceedings of the Mongolian Academy of Sciences 2010 No.1 pp.18-25