The Structure and Use of Simple Terms in Terminology Standards

Abstract

he author deals with simple terms that occur in the standard we use today in this article. Among the 10421 terms of the 85 standards used, there are 1193 siтple terms in different standards and duplicated in the same standard, which accounts for 11.3% of the total terms.
The derivation of these simple terms, native Mongolian terms account for 976 out of 1193 simple terms or 81.8%, and the remaining 226 terms are from Russian and English. 82.8% of the terms of foreign origin came from the Russian language and 12.8% came from the English language, which shows that the terms of Russian origin are comparatively steady.
Simple terms formed by suffixes account for 6.7% of terms and few suffixes such as -lt, -gch, -uur2, -l, -mj are repeated regularly, which means that it is vital to use a diversity of suffixes to create terms.
From the aspect of the lexicological structure, in addition to nouns, many adjectives and verbs are used in the standard, due to the need to denote processes and characteristics. Also, in the process of writing this article, the definition of the word “gazar” was defined in three different ways, and the author tries to explain the norms of the language by proving that the definitions were incorrectly defined.

Стандарт дахь дан бүтэцтэй нэр томьёоны бүтэц бүрэлдэхүүн, хэрэглээ

Хураангуй: Энэ өгүүлэлд өдгөө бидний хэрэглэж байгаа стандартад тохиолдох нэг үгээс бүтсэн буюу дан бүтэцтэй нэр томьёог судлан үзэв. Хэрэглэгдэхүүн болгож авсан 85 стандартын 10421 нэр томьёоны дотор дан бүтэцтэй нэр томьёо өөр өөр стандарт болон нэг стандартад давхардсан тоогоор 1193 байгаа нь нийт нэр томьёоны 11.3%-ийг эзэлж байна.
Эдгээр дан бүтэцтэй нэр томьёоны гарал үүслийн хувьд уугуул монгол нэр томьёо 1193 дан нэр томьёоны 976 нь буюу 81.8 %-ийг эзэлж байгаа тул үлдсэн 226 орос болон англи хэлнээс орсон нэр томьёо байна. Харь гаралтай нэр томьёоны 82.8% нь орос хэлээс орсон, 12.8% нь англи хэлнээс орсон нь орос хэлний гаралтай нэр томьёо харьцангуй тогтвортой байгааг харуулж байна.
Дагаврын аргаар бүтсэн нэр томьёо нь дан бүтэцтэй нэр томьёоны 6,7%-ийг эзэлж, -лт, -гч, -уур2, -л, -мж зэрэг цөөн дагавар олонтоо давтагдаж байгаа нь нэр томьёо бүтээхэд олон төрлийн дагавар ашиглах нь чухал байгааг илэрхийлж байна.
Үгийн сангийн бүрэлдэхүүний талаас стандартад нэр үгээс гадна тэмдэг нэр, үйл үг олон тохиолддог нь үйл явц, шинж чанарыг заах шаардлагаас үүсжээ. Мөн энэ өгүүллийг бичих явцад “газар” хэмээх үгийн тодорхойлолтыг 3 өөр янзаар тодорхойлсноос үзвэл өмнөх стандартыг судлалгүй стандарт хийдэг, тодорхойлолтыг буруу тодорхойлсон зэргийг жишээгээр батлан, хэлний хэм хэмжээнд нийцүүлэхийг зорив.
Түлхүүр үг: стандарт, дан нэр томьёо, үүсмэл нэр томьёо, уугуул нэр томьёо, дагаврын аргаар бүтсэн дан нэр томьёо