@article{Gantsetseg_Batdelger_Badrakh_Enkhbold_2022, title={Assessment of uranium concentration in drinking water: (A case study in the western soums of Tov province)}, volume={59}, url={https://mongoliajol.info/index.php/MJGG/article/view/2520}, DOI={10.5564/mjgg.v59i43.2520}, abstractNote={<p>The purpose of this study was to conduct a detailed survey of drinking water sources and determine the potential risks to water quality and human health. In October 2021, samples were taken from 43 deep wells in the western soums of Tov province, and 53 trace elements and physicochemical parameters were measured at sites. In terms of chemical composition, hydrocarbonate class, calcium group, type 1, and pure and soft water quality prevailed. Water-rock interactions and evaporation mechanisms affect water quality. The highest concentration of uranium (75 µg/l) was detected in the drinking water wells of Ugtaaltsaidam soum. 12 out of 43 deep wells in western soums had uranium levels above 30 μg/l. The uranium concentration was 27.9%, which was higher than in the standard MNS 0900:2018. For wells with high uranium concentrations, the cancer risk is 1-2 per 100,000 children and 2 per 10,000 adults. Carcinogenic and non-carcinogenic health risks were moderate to high in some source wells.</p> <p><strong>Ундны усан дахь ураны агууламжийн үнэлгээ (Төв аймгийн баруун сумдын жишээн дээр)</strong></p> <p><strong>ХУРААНГУЙ</strong></p> <p>Энэхүү судалгааны зорилго нь ундны усны эх үүсвэрийн нарийвчилсан судалгааг хийж, усны чанараас хүний эрүүл мэндэд учирч болох эрсдэлийг тодорхойлоход оршиж байна. 2021 оны 10 дугаар сард Төв аймгийн Баруун сумдын гүний 43 худгаас дээж авч, 53 микроэлементийн үзүүлэлт, физик-химийн үзүүлэлтүүдийг тогтоосон. Химийн найрлагын хувьд гидрокарбонатын анги, кальцийн бүлгийн, 1-р төрлийн, чанарын хувьд цэвэр, зөөлөвтөр ус зонхилсон. Ус чулуулгийн харилцан үйлчлэл ба ууршилтын механизм нь усны чанарт нөлөөлөх хандлагатай. Угтаалцайдам сумын ундны усны  худагт ураны агууламж (75 мкг/л) хамгийн өндөр илэрсэн. Баруун сумдын судалгаанд хамрагдсан 43 гүний худгаас 12 гүний худагт уран нь 30 мкг/л -ээс их тодорхойлогдсон. Энэ нь ураны агууламжаар 27.9% нь ундны усны стандартад заасан хэмжээнээс их байна. Уран нь хүлцэх агууламжаас давсан уснаас унданд тогтмол хэрэглэдэг хүүхдүүдийн хувьд хавдрын эрсдэл үүсэх магадлал зуун мянган хүүхэд тутамд 1-2 хүүхэд, насанд хүрэгчдийн хувьд арван мянган насанд хүрсэн хүн тутамд 2 хүн өртөх магадлалтай байна. Хүний эрүүл мэндэд үзүүлэх хорт хавдрын эрсдэл болон хорт хавдрын бус эрсдэл зарим эх үүсвэрийн худагт дунд зэргээс өндөр эрсдэлтэй тодорхойлогдсон.</p> <p><strong>Түлхүүр үгс:</strong> Уран, Эрүүл мэндийн эрсдэл, Ундны ус</p>}, number={43}, journal={Mongolian Journal of Geography and Geoecology}, author={Gantsetseg, Uuriintuya and Batdelger, Odsuren and Badrakh, Renchinbud and Enkhbold, Gan-Erdene}, year={2022}, month={Dec.}, pages={129–135} }